Uralita berdezko estalpe bat, oholtza txiki bat, koloretako bonbillak, eta trikiti soinua. Horixe da Aristerrazu. “Trikiti eta pandero jotzaileen santutegia”, zehaztu dute trikitilariek eurek. “Gure kultur ondarearen parte da”, gaineratu du Agurtzane Elustondok, Euskal Herriko Trikitixa Elkarteko lehendakariak. “Oso leku berezia da. Eskola bat izan da guretzat, primerako unibertsitatea”.
(Ibon Errazu)
Etzi hasiko da erromeria denboraldia Aiako Andatza auzoko plaza berezi horretan —Izer eta Alabier trikitilariak ariko dira lehen igandean—, eta ia-ia igandero izango da jaialdia, 2020ko ekainera arte. Arkaitz Allur eta Maddalen Arzallus igoko dira oholtzara urriaren 27an, eta Elizagoien Ahizpak azaroaren 1ean. Inguruko hainbat auzotan jaiak izaki, geldialdi txiki bat egingo dute gero, eta azaroaren 24an itzuliko da iganderoko erromeria giroa Aristerrazura.
“Garai batean, baserriko mandio zaharrean egiten genituen erromeriak”, ekarri du gogora Juan Mari Azkuek, Andatzako Erromeri Elkarteko kideak. “Eta nik 14-15 urte nituela jaitsi ginen atarira”, duela 45 bat urte, “jendea dantzan hasten zenean mandioa ez zelako batere segurua; dezenteko balantza izaten zen han goian”. Azkuek azaldu du “bertako gazteak” ibiltzen zirela orduan erromeria giroan, “mutilak gehienak”. Eta gerora hasi zirela inguratzen “neska gazteak. Bai dantzara eta bai oholtzara”. Igandero-igandero, trikitilari bikotea edo hirukotea izaten zen orduan ere. “[Faustino Azpiazu] Sakabi, [Joxe Mari Urbieta] Egañazpi… Horiek ibiltzen ziren gehien lehen urte haietan, eta gantxo handia zeukan [Iñaki Garmendia] Lajak ere. Hura ekartzeko eskatzen ziguten beti bertako gazteek. Ondoren, gazteek txapela pasatuta biltzen zen trikitilariei eman beharreko dirua”.
“Konplizitate handia”
Dena borondate hutsarekin ezin zela egin jabetuta, ordea, “duela 25 bat urte” sortu zuten Andatzako Erromeri Elkartea. Azkue bera, Joxe Alkain eta Martxel Antza aritu ziren lehen lan haiek egiten. Ordurako mugimendu handi samarra sortuta zegoen Martin Aginaldek Villabona-Amasan zeukan trikiti eskolan. “Eta oso harreman polita sortu zen; hark laguntzen zigun iganderoko bikoteak zehazten. Pena ematen zion Aristerrazu galtzeak, eta ahalegin handia egin zuen plaza honi eusteko. Lajarekin batera, Martin etorriko zen gehien hona”, azaldu du Azkuek.
Irakurri artikulua osorik Gipuzkoako Hitza-n
